Gazze Şeridi’nde İsrail ile Hamas arasında 19 Ocak’ta varılan ateşkes ve rehine takası anlaşmasının ilk aşaması devam ederken, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze’yi "devralma" ve Filistinlileri yerinden etme planı uluslararası tepkilere yol açtı. Ateşkes kapsamında 42 gün sürecek esir takasının altıncı aşamasının 15 Şubat'ta gerçekleştirilmesi beklenirken, İsrail medyası Hamas’ın serbest bırakılacak üç İsrailli rehinenin ismini açıklayacağını duyurdu.
ATEŞKES ANLAŞMASI SÜRECEK Mİ?
İsrail devlet televizyonu KAN, İsrail ile Hamas arasında ateşkesin devamı konusunda fiili bir uzlaşı sağlandığını ve bu durumun yakında resmi olarak açıklanabileceğini öne sürdü. Ancak Başbakanlık Ofisi şu ana kadar herhangi bir anlaşma yapıldığı yönünde resmi bir açıklama yapmadı. İsrail yönetimi, Hamas’ın 15 Şubat’ta üç rehineyi serbest bırakması için hazırlık yaptığını belirtirken, süreçte son dakikada değişiklik olabileceği de kaydedildi.
Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin El Kassam Tugayları, hafta başında yaptığı açıklamada İsrail’in ateşkes anlaşmasına tam olarak uymadığını öne sürerek 15 Şubat’ta yapılması planlanan rehine takasını süresiz askıya aldığını duyurmuştu. İsrail ise anlaşmanın bozulması durumunda Gazze’ye yönelik saldırıların yeniden başlayabileceği mesajını vermişti.
Anlaşmanın akıbeti konusunda endişeler sürerken, Hamas'tan yapılan açıklamada ise Mısır ve Katar'ın Gazze anlaşmasındaki boşlukları ortadan kaldırmak için çalıştığı, bu doğrultuda anlaşmanın uygulanmasına devam edileceği belirtilerek, 'esir takası dahil olmak üzere belirlenen zaman çizelgesine göre' hareket edileceği belirtilmişti.
RUBIO: TRUMP'IN PLANINDAN BAŞKA SEÇENEK YOK
Öte yandan, ABD Başkanı Trump'ın tepki çeken Gazze planına ilişkin ABD'den bir açıklama daha geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, Bakan Rubio, katıldığı radyo programında Rusya-Ukrayna savaşı, Gazze'de ateşkes, sınır güvenliği gibi konulara ilişkin değerlendirmede bulundu. Rubio, Gazze'deki ateşkese değinerek "Ateşkes bir noktada bozulabilir çünkü Hamas esirleri serbest bırakmayacağını söyledi" dedi.
Daha sonra Hamas'ın anlaşmayı 'imzalandığı şekliyle' uygulamaya devam edeceğine ilişkin haberler gördüğünü belirten Rubio, "Nihayetinde bu süreç sona erdiğinde bir noktada Gazze'de ne olacağının çözülmesi gerek" diye konuştu. Rubio, Trump'ın Gazze planına ilişkin ise "Tüm bu ülkeler Filistinlileri umursadığını söylüyor ama hiçbiri ülkesine Filistinlileri almak istemiyor" diyerek Trump'ın planından başka seçenek olmadığını iddia etti.
"Daha iyi bir planı olan varsa ki umarım vardır, Arap ülkelerin daha iyi bir planı varsa o zaman harika" diye konuşan Marco Rubio, 'Hamas'ın bölgede kalmasına yönelik herhangi bir planın' sorun olacağını, İsrail'in bu duruma 'tolere etmeyeceğini' savundu.
ABD Dışişleri Bakanı Rubio, "Hoşlarına gitmiyor ama tek plan, Trump'ın planı. Daha iyi bir planları varsa sunmanın tam zamanı. Bunu heyecanla bekliyoruz" diye konuşarak bölgedeki ülkeler 'bu konuyu halledemezse, İsrail'in bir şeyler yapması gerekeceğini' ileri sürdü. Rubio, "Başladığımız yere döneriz, bu da sorunu çözmez" ifadesini kullandı.
145 TEMSİLCİLER MECLİSİ ÜYESİNDEN TRUMP'A ÇAĞRI: AÇIKLAMANI GERİ AL
ABD Temsilciler Meclisi'ndeki 215 Demokrat üyeden 145'i ise yazdıkları mektupla Cumhuriyetçi Başkan Donald Trump'tan 'Gazze'yi devralma' konusundaki açıklamalarını geri çekmesini istedi. Mektup, yazılmasına öncülük eden Illinois eyaleti Demokrat temsilcisi Sean Casten'in Kongre internet sitesinde yayımlandı. Mektupta, "Sayın Başkan, sivil Filistinli nüfusun Gazze Şeridi'nden kalıcı olarak taşınmasını ve ABD'nin bölgeyi 'ele geçirmesini', 'sahiplenmesini' ve 'Orta Doğu'nun Rivierasına dönüştürmesini ilan eden 4 Şubat 2025 tarihli tehlikeli yorumlarınızı geri çekmeniz için size çağrıda bulunuyoruz" ifadeleri kullanıldı.
ABD’nin şu an İsrail-Filistin çatışmasının çözümünde her zamankinden daha fazla, yapıcı bir rol oynaması gerektiğine işaret edilen ortak mektupta, "Bir Amerikan Başkanı'nın 2 milyon insanın zorla ve kalıcı olarak yerinden edilmesini savunmasından endişe duyuyoruz. Böyle bir eylem yalnızca ahlaki olarak savunulamaz olmakla kalmaz aynı zamanda Cenevre Sözleşmesi'ni ihlal eder, ABD çıkarlarını ve birliklerini tehlikeye atar ve küresel konumumuzu zayıflatır" değerlendirmesinde bulunuldu. Mektupta, ABD ordusunun bir savaş bölgesinde 'böyle bir suçu işlemeleri emri önerisinin de pervasızca ve tehlikeli' olduğu, 2 milyon insanı zorla yerinden etmeye çalışmanın çok sayıda ABD'linin ölümüne ve dünya çapındaki terörizmde muazzam bir artışa neden olacağı vurgulandı.
ABD’nin bu çatışmaya çözüm olarak zorla yerinden etmeyi teşvik edemeyeceğinin altı çizilen mektupta, bunun yürürlükte olan mevcut ateşkese zarar vereceği ve Gazze'nin yeniden inşası ve iki devletli çözüme dayalı kapsamlı bölgesel barışa olan bağlılıklarını teyit eden Arap müttefikleri ile ABD'nin çalışma fırsatını tehlikeye atacağı kaydedildi.
350 YAHUDİ DİN İNSANINDAN TRUMP'IN PLANINA İTİRAZ
ABD’de 350 Yahudi din insanı da ulusal düzeyde yayın yapan The New York Times (NYT) gazetesine ilan vererek Trump’ın Gazze’deki Filistinlilere yönelik planına karşı çıktı. Tam sayfa verilen ilanda, "Trump, tüm Filistinlilerin Gazze'den çıkarılması çağrısında bulundu. Yahudi halkı etnik temizliğe hayır diyor!" başlığı kullanıldı.
İlanın altında, aralarında bazı Yahudi hak savunucularıyla birlikte 350 hahamın isimlerine yer verilerek, Trump'ın Filistinlileri Gazze’de zorla yerinden etme planına tepki gösterildi.
İSRAİL’DEN LÜBNAN’A HAVA SALDIRISI
Öte yandan, İsrail’in Hizbullah ile karşılıklı saldırıların sona erdirilmesi için yürütülen ateşkes sürecine rağmen Lübnan’da iki bölgeye hava saldırısı düzenlediği bildirildi. İsrail savaş uçaklarının Nebatiye ilçesine bağlı Deyr Siryan ve Yahmur eş-Şakif bölgeleri ile Sur ilçesine bağlı Zebkin Vadisi’ni hedef aldığı belirtildi.
İsrail ordusu, saldırıların Hizbullah’a ait askeri noktaları hedef aldığını iddia ederken, Lübnan tarafından resmi bir açıklama yapılmadı. İsrail’in saldırılarının, Hizbullah’ın bölgedeki askeri varlığını güçlendirmesine engel olmayı amaçladığı öne sürüldü.
BÖLGEDEKİ GERİLİM YÜKSEK
İsrail ve Hamas arasındaki ateşkes süreci devam etse de belirsizlik sürüyor. ABD ve İsrail hükümetleri, Hamas’ın rehine takasını askıya alması durumunda saldırıları yeniden başlatabileceği mesajını verirken, uluslararası camia ise Trump’ın Gazze planına tepki göstererek bölgedeki barış sürecinin tehlikeye girdiğini vurguluyor.
