Reuters’ın özel haberine göre, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Suriye ile uzun bir aradan sonra ilk üst düzey doğrudan temasını gerçekleştirdi. ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Levant ve Suriye’den sorumlu yardımcısı Natasha Franceschi, 18 Mart’ta Brüksel’deki Suriye Donör Konferansı’nda Suriye Dışişleri Bakanı Esad el-Şibani ile bir araya geldi. Görüşmede Washington, Suriye’ye bazı yaptırımların hafifletilmesi karşılığında yerine getirilmesini istediği bir dizi koşul sundu.
ABD’li ve Suriyeli kaynaklara göre listedeki başlıca talepler şunlar:
Suriye’nin elinde kalan kimyasal silah stoklarını tamamen imha etmesi,
Yabancı savaşçıların (özellikle Uygur, Ürdünlü ve Türk uyruklu eski militanların) yönetim kademelerinden uzaklaştırılması,
ABD’li gazeteci Austin Tice’ın bulunmasına yardımcı olacak bir bağlantı kişisinin atanması,
Terörle mücadele konusunda daha etkin iş birliği yapılması.
Washington, Suriye’nin bu adımları atması durumunda sınırlı yaptırım muafiyetleri tanımaya hazır olduğunu iletti.
YAPTIRIMLAR NE KADAR HAFİFLETİLECEK?
Reuters’a konuşan kaynaklara göre, ABD, Suriye bazı koşulları yerine getirirse:
Halihazırda yürürlükte olan sınırlı ticari işlemler için verilen muafiyeti iki yıl daha uzatmayı,
Yeni bir genel lisans yayımlamayı,
Ayrıca, Suriye’nin toprak bütünlüğünü destekleyen bir açıklama yapmayı planlıyor.
Ancak Washington, bu şartların ne zaman yerine getirilmesi gerektiğine dair net bir takvim sunmadı.
SURİYE YAPTIRIMLARIN TAMAMEN KALDIRILMASINI İSTİYOR
Suriye yönetimi, yıllardır uygulanan yaptırımların "rejim değiştiği halde" kaldırılmamasını adaletsizlik olarak niteliyor. Şam, Batı’nın baskısının artık sona ermesi gerektiğini savunuyor. Aralık 2024’te Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından göreve gelen geçici hükümet, ekonomiyi yeniden ayağa kaldırmak için yaptırımların kaldırılmasını kilit önemde görüyor.
Ancak ABD yönetimi içindeki görüş ayrılıkları, bu süreci yavaşlatıyor.
WASHİNGTON’DA FİKİR AYRILIĞI VAR: SERTLİK Mİ, DİPLOMASİ Mİ?
Reuters'ın görüştüğü kaynaklara göre, Beyaz Saray ve ABD Dışişleri Bakanlığı arasında Suriye’ye yaklaşım konusunda derin görüş ayrılıkları var. Bazı yetkililer, geçici Suriye hükümetindeki bazı isimlerin geçmişte El Kaide ile bağlantılı olması nedeniyle temkinli olunmasını savunuyor.
Dışişleri Bakanlığı ise daha "dengeli ve diplomatik" bir yol izlenmesi gerektiğini savunuyor.
İSRAİL BASTIRIYOR, ABD TEMKİNLİ YAKLAŞIYOR
Reuters’ın önceki haberlerinde İsrail’in, ABD’ye "Suriye’nin zayıf ve parçalı kalması gerektiği" yönünde baskı yaptığı ortaya çıkmıştı. Ancak ABD, İsrail’in bu politikasına henüz tam anlamıyla katılmıyor. Buna rağmen Washington’daki bazı çevrelerde İsrail’in argümanları daha fazla destek bulmaya başladı.
SİYASİ KRİZLERİN EKONOMİK BEDELİ AĞIR
Haberde ayrıca, Suriye'nin geçmişte de büyük siyasi krizlerin ardından ekonomik olarak ağır bedeller ödediği hatırlatıldı. 2016’daki darbe girişimi ve 2024’teki iç çatışmalar sonrasında Suriye lirasında yaşanan sert değer kayıpları ve ekonomik yıkım, bu bağlamda örnek gösterildi.
ABD’DEN “GEÇİCİ İYİLEŞME” SİNYALİ
JPMorgan ve BNP Paribas gibi büyük finans kuruluşlarının analizlerine de yer veren Reuters, Suriye ekonomisinin hâlâ zayıf olduğunu ancak bazı makro göstergelerin “yapısal bir çöküşü zorunlu kılmadığını” aktardı. Buna rağmen, sıkı para politikası ve kırılgan kur yapısı nedeniyle ilerlemenin sınırlı kalabileceği uyarısı yapıldı.
