İktidar, yeni vergi paketiyle hem çok uluslu hem de yerli şirketlerin yanı sıra bireylerin ödediği vergilerin artırılmasına yönelik kapsamlı bir çalışma yürütüyor. Bu düzenlemelerle Türkiye’nin gayrisafi yurtiçi hasılasının yaklaşık yüzde 0,7’sine karşılık gelen ek gelir kaynağı yaratılması hedefleniyor.
CUMHURBAŞKANLIĞI'NDA SON DÜZENLEMELER YAPILDI
Bloomberg’in yasa teklifi ile ilgili çalışmalar hakkında doğrudan bilgi sahibi olan yetkililerden aldığı bilgilere göre, taslak aşamasındaki düzenlemeler salı akşamı Cumhurbaşkanlığı’nda yapıldı. Yeni vergi paketinin bayram tatili sonrasında Meclis’e sunulması ve TBMM yaz tatiline girmeden önce yasalaştırılması hedefleniyor. Taslakta yer alan düzenlemelerle en az 226 milyar TL’lik bir ek gelir sağlanması öngörülüyor.
ÇOK ULUSLU ŞİRKETLERE EK VERGİ
Taslağa göre, OECD ve BEPS projesi kapsamında Türkiye’nin de aralarında bulunduğu yaklaşık 140 ülke tarafından onaylanan mutabakat metnine göre, yıllık konsolide hasılatı 750 milyon euro eşiğini aşan çok uluslu işletme gruplarına ek vergi getiriliyor. Bu şirketlerin düşük vergileme yapılan ülkelerdeki şube, iştirak ve işyerlerine tamamlayıcı vergi uygulanacak. 2024 gelirlerine uygulanmak üzere ve 2025 yılında verilecek ayrı bir beyanname ile yürürlüğe girmesi öngörülen düzenlemeyle yaklaşık 40 milyar TL gelir bekleniyor.
GYO’LARA VE KRİPTO VARLIKLARA VERGİ
Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları ve Gayrimenkul Yatırım Fonları’nın gayrimenkullerden elde edilen kazançlar dolayısıyla asgari kurumlar vergisi ödemesi öngörülüyor. Bu düzenlemenin 1 Ocak 2025’ten itibaren uygulanması durumunda 7,2 milyar TL gelir etkisi olacağı tahmin ediliyor.
Kripto varlıkların vergilendirilmesi için iki farklı formül öneriliyor. İlki, alım-satımlardan on binde 3 oranında işlem vergisi uygulanması, diğeri ise alım-satımdan elde edilen gelirden gelir vergisi alınması. Kripto varlıklara işlem vergisi getirilmesi durumunda yıllık vergi getirisinin 3,7 milyar TL olacağı öngörülüyor.
ASGARİ KURUMLAR VE GELİR VERGİSİ
Türkiye’de de asgari kurumlar vergisi uygulaması öngörülüyor. Bu vergi, kurum kazancının yüzde 10’u olarak hesaplanacak. 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren uygulanacak olan düzenleme ile 2025 yılı için ilave 90 milyar TL yıllık gelir etkisi bekleniyor.
Ayrıca ticari, zirai ve serbest meslek faaliyetleri nedeniyle yıllık gelir vergisi beyannamesi vermeye mecbur olan mükellefler için asgari gelir vergisi uygulaması getiriliyor. Bu uygulamadan yıllık 37,4 milyar TL gelir etkisi öngörülüyor.
LİMAN VERGİ İSTİSNALARI DARALIYOR
Taslakla deniz taşıma araçlarına limanlarda verilen hizmetlere uygulanan KDV istisnasının kapsamı da daraltılıyor. 2023 yılında toplam işlem bedelinin 236,6 milyar TL olduğu, istisnanın kapsamının daraltılmasıyla toplam etkinin 5,4 milyar TL olacağı tahmin ediliyor.
DİĞER VERGİ DÜZENLEMELERİ
Yap-işlet-devret ve kamu-özel işbirliği projeleri kapsamında elde edilen kazançların vergisinin yüzde 30’a çıkarılması planlanıyor. Bu düzenlemenin 557 milyon TL vergi etkisi olacağı belirtiliyor.
İştirak hissesi satış kazancı istisnası oranının yüzde 75’ten yüzde 25’e düşürülmesi öngörülüyor. Bu düzenleme ile 2024 yılında 15 milyar TL vergi etkisi bekleniyor.
VATANDAŞI DOĞRUDAN İLGİLENDİREN DÜZENLEMELER
Engelli araçları için ÖTV istisnasından yararlanma süresinin 5 yıldan 10 yıla çıkartılması ve taşıtların veraset yoluyla intikalinde istisnaya konu vergilerin mirasçılar tarafından ödenmesi öngörülüyor.
Yurt dışı çıkış harcının 1500 TL’ye çıkartılması planlanıyor. Bu düzenlemeden 2024 yılında 12,6 milyar TL gelir bekleniyor.
Moto kuryelere yapılan ödemelerden yüzde 15 oranında teifat yapılması ve bu düzenlemeden yıllık 3,9 milyar TL gelir elde edilmesi öngörülüyor.
OSB’LERE KISMİ İSTİSNA
Organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin altyapı ve küçük sanayi sitelerindeki işyerlerinin inşaasına ilişkin süreçlerde uygulanan KDV istisnalarının da daraltılması planlanıyor. Bu çalışmanın etkisinin de 616 milyon TL olacağı tahmin ediliyor.
İKTİDARIN AÇIKLAMALARI
Cumhurbaşkanlığı ve Hazine ve Maliye Bakanlığı, vergi paketi ile ilgili Bloomberg’in sorusu üzerine çalışmalara ilişkin yorum yapmadı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Borsaya yönelik taslak vergi çalışmasının yeniden değerlendirmek üzere ertelendiğini duyurdu.
